İstifa Eden İşçi Hangi Tazminatları Alabilir? – 2024

İş hayatında istifa eden işçi için haklar ve tazminatlar önemli bir konu olarak karşımıza çıkar. Bir işçinin kendi isteğiyle işten ayrılması, yani istifa etmesi durumunda hangi tazminat haklarına sahip olduğu, İş Kanunu ile belirlenmiş olup çeşitli koşullara bağlıdır. Peki, istifa eden işçi hangi tazminatları alabilir? Bu makalede, istifa eden işçinin kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve diğer hakları detaylı bir şekilde ele alınacak. Aynı zamanda istifanın hangi koşullarda geçerli olduğu ve hangi durumlarda işçi tazminat alabilir sorularına da yanıt bulacaksınız.

1. İçindekiler

   Toggle

   İstifa Eden İşçinin Tazminat Hakkı Var mı?

İlk olarak, istifa eden işçinin tazminat haklarını değerlendirmeden önce istifanın iş hukuku açısından ne anlama geldiğini anlamamız gerekiyor. İşçi, herhangi bir zorunluluk olmadan kendi isteğiyle iş sözleşmesini feshederse bu durum “istifa” olarak kabul edilir. Genel olarak, istifa eden işçi kıdem ve ihbar tazminatı alamaz. Ancak belirli şartların sağlanması durumunda istifa eden işçi tazminat alabilir. Bu şartlar aşağıda detaylandırılmıştır.

2. İstifa Eden İşçi Kıdem Tazminatı Alabilir mi?

Kıdem tazminatı, işçinin işyerindeki çalışma süresine bağlı olarak bir yılını doldurması halinde, iş sözleşmesinin feshedilmesiyle alınan tazminattır. Genel kural olarak, istifa ile ayrılan işçi kıdem tazminatı alamaz. Ancak istisnai durumlar mevcuttur. Bu istisnalar şunlardır:

• İşçi, askerlik nedeniyle işten ayrılıyorsa,
• Kadın işçi evlilik nedeniyle bir yıl içinde işten ayrılıyorsa,
• Emeklilik için gerekli şartları sağlayan işçi, SGK’dan aldığı yazıyla emekli oluyorsa,
• İşçi haklı nedenle fesih yapıyorsa (örneğin işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışları).

Bu durumlarda istifa eden işçi kıdem tazminatına hak kazanabilir.

3. İstifa Eden İşçinin Haklı Fesih Halleri

İş Kanunu’nun 24. maddesi, işçiye haklı fesih hakkı tanır. Haklı fesih, işçinin, işverenin bir kusuru veya işyerinde yaşanan olumsuz bir durum nedeniyle iş sözleşmesini feshetmesi durumudur. Haklı fesih durumlarında istifa eden işçi kıdem tazminatını talep edebilir. Haklı fesih durumları şunlardır:

• İşverenin işçinin ücretini ödememesi veya eksik ödemesi,
• İşyerinde işçinin sağlığına zarar verecek olumsuz koşulların bulunması,
• İşverenin işçiye kötü muamelede bulunması veya ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranması.

Bu durumlar oluştuğunda, istifa eden işçi kıdem tazminatını talep edebilir ve yasal yollara başvurarak hakkını arayabilir.

4. İhbar Tazminatı Hakkı

İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin feshi durumunda işçinin veya işverenin belirli bir süre önceden karşı tarafa haber vermemesinden kaynaklanan tazminat türüdür. Ancak, istifa eden işçinin ihbar tazminatı alması mümkün değildir. İhbar tazminatı, işten çıkarılan işçiler için geçerlidir. Eğer işçi istifa ederse, ihbar süresine uymak zorundadır. Aksi takdirde, işveren işçiden ihbar tazminatı talep edebilir.

İhbar süreleri ise şu şekildedir:

• 6 aydan az çalışan işçiler için 2 hafta,
• 6 aydan 1.5 yıla kadar çalışanlar için 4 hafta,
• 1.5 yıldan 3 yıla kadar çalışanlar için 6 hafta,
• 3 yıldan fazla çalışanlar için 8 hafta.

İhbar süresine uymadan işten ayrılan istifa eden işçi, işverene ihbar tazminatı ödemek zorunda kalabilir.

5. İstifa Eden İşçi ve Yıllık İzin Ücretleri

İstifa eden işçinin hakları arasında kullanılmayan yıllık izin ücretleri de bulunmaktadır. İş Kanunu’na göre, işçinin iş sözleşmesinin sona erdiği durumda, kullanılmamış yıllık izin hakları ücret olarak ödenir. Bu nedenle, işçi çalıştığı süre boyunca biriktirdiği ama kullanmadığı yıllık izin günlerine karşılık gelen ücretini alabilir. İstifa eden işçi, işyerinden ayrılırken bu ödemeyi talep edebilir.

6. İstifa Eden İşçinin Fazla Mesai Ücreti

İstifa eden işçinin fazla mesai yapmış olması durumunda, bu fazla çalışmaların karşılığı olarak fazla mesai ücretini talep etme hakkı vardır. Fazla mesai, haftalık 45 saatin üzerinde yapılan çalışmalar için ödenir ve normal çalışma saatlerinin %50 fazlası üzerinden hesaplanır. İstifa eden işçi, işten ayrılırken fazla mesai alacaklarını işverenden talep edebilir ve işverenin bu ödemeyi yapması zorunludur.

 

7. İstifa Eden İşçinin SGK ve Prim Hakları

İstifa eden işçinin SGK ve prim hakları da dikkate alınmalıdır. İşçinin işten ayrılması durumunda işverenin, işçinin son maaşına ait SGK primlerini tam olarak yatırması gerekmektedir. İstifa eden işçi, işten ayrıldıktan sonra işsizlik maaşı hakkına sahip olamaz, ancak bu süreçte prim ödemelerinin tam ve eksiksiz yapıldığından emin olmalıdır.

8. İstifa Eden İşçi İşsizlik Maaşı Alabilir mi?

Genel olarak, istifa eden işçi işsizlik maaşı alamaz. İşsizlik maaşı, işçinin kendi isteği dışında işini kaybetmesi durumunda geçerli bir haktır. Ancak, haklı fesih nedenleriyle istifa eden işçi işsizlik maaşı talep edebilir. Haklı fesih durumunda, işçi İŞKUR’a başvurarak işsizlik maaşı için başvuruda bulunabilir ve bu süreç işçinin SGK prim günlerine göre değerlendirilecektir.

9. İstifa Eden İşçi Tazminat Talebi İçin Nereye Başvurabilir?

İstifa etmek isteyen işçi, hakları ve tazminat talepleri için yasal yollara başvurabilir. İşçi, kıdem tazminatı, fazla mesai ücreti, kullanılmamış yıllık izin ücretleri gibi haklarını almak için işvereni ile anlaşamadığı takdirde iş mahkemesine başvurabilir. İş mahkemesi, işçinin haklarını korumak ve işverenle olan anlaşmazlıkları çözmek için yetkili mercidir. Ayrıca işçi, arabuluculuk sürecini de başlatarak uzlaşma yoluna gidebilir.

10. İstifa Eden İşçi Ne Zaman Tazminat Talep Edebilir?

İstifa eden işçi, iş sözleşmesinin feshi sonrası kıdem tazminatı, kullanılmamış yıllık izin ücreti ve fazla mesai ücretleri gibi haklarını hemen talep edebilir. Bu taleplerin zamanaşımı süresi ise 5 yıldır. Yani işçi, işten ayrıldığı tarihten itibaren 5 yıl içinde haklarına yönelik talepte bulunabilir. Ancak, hak kaybına uğramamak için mümkün olan en kısa sürede bu taleplerin işverene iletilmesi önerilir.

11. İstifa Eden İşçi ve İşe İade Hakkı

İstifa etmek isteyen işçinin işe iade hakkı genellikle bulunmamaktadır. Ancak işçinin haklı bir nedenle istifa etmesi durumunda, bazı işçiler bu süreçte işe iade davası açabilir. İşe iade davası, haksız işten çıkarılan işçiler için geçerli olmakla birlikte, istifa eden işçiler için farklı bir hukuki süreç gerektirir. İşçinin işvereniyle yaşadığı sorunlara bağlı olarak bu hak değerlendirilmelidir.

 

Ankara İş Avukatına Soru Sor

İş avukatının iş davalarındaki rolü ve önemi, hem işverenler hem de çalışanlar açısından büyük bir değere sahiptir. İş hukuku, işçi-işveren ilişkilerini düzenleyen kapsamlı bir hukuk dalıdır ve iş avukatları bu alandaki davalarda temel bir görev üstlenir. İşte iş avukatının iş davalarındaki rolü ve önemi:

1. Danışmanlık Hizmeti:

İş avukatları, işçi ve işverenlere hukuki danışmanlık sağlar. İşe alım, işten çıkarma, çalışma koşulları, ücretler, fazla mesai, tatil hakları gibi konularda iş hukuku çerçevesinde rehberlik eder. Böylece hukuki hataların önüne geçilmesine yardımcı olurlar.

2. Hukuki Süreçlerin Yönetimi:

İş avukatları, işçi veya işverenin işten çıkarılma, tazminat talepleri, mobbing (iş yerinde psikolojik taciz), iş sözleşmesi ihlalleri gibi konularda açılan davalarda müvekkilini temsil eder. Dava sürecinde dilekçelerin hazırlanması, kanıt toplanması, yargı önünde savunma yapılması gibi görevleri yerine getirir.

3. Müvekkilin Haklarının Korunması:

İş avukatları, müvekkilinin haklarını korumak ve savunmak için yasal süreçlerde aktif bir şekilde rol oynar. İşçilerin kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai ücretleri gibi haklarını talep edebilmelerini sağlar. İşveren açısından ise iş hukuku kurallarına uygun şekilde davranılmasını temin eder ve haksız tazminat taleplerine karşı savunma yapar.

4. Sözleşme Hazırlama ve Denetimi:

İş avukatları, iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri gibi belgelerin hazırlanmasında veya incelenmesinde önemli bir rol oynar. Sözleşmelerin hukuka uygun olup olmadığını kontrol eder ve ileride çıkabilecek uyuşmazlıkların önüne geçer.

5. Arabuluculuk ve Alternatif Çözüm Yolları:

Birçok iş davasında, dava açılmadan önce arabuluculuk süreci zorunludur. İş avukatları bu süreçte müvekkilini temsil eder ve taraflar arasında anlaşma sağlanmasına çalışır. Arabuluculuk, uzun süren dava süreçlerinin önüne geçebilir ve daha hızlı çözümler üretilebilir.

6. Çalışma Koşullarının Hukuka Uygunluğunu Sağlama:

İşverenler açısından, iş yerindeki çalışma koşullarının iş yasalarına uygun olup olmadığını denetlemek ve gerektiğinde hukuki düzenlemeler yapmak da iş avukatlarının sorumluluğundadır. Bu sayede iş kazaları, meslek hastalıkları gibi konularda işverenin sorumluluğu minimize edilebilir.

7. İş Güvencesi ve Mobbing Davaları:

İş güvencesi kapsamında haksız yere işten çıkarılan işçiler, işe iade davaları açabilirler. İş avukatları, iş güvencesi ile ilgili davalarda müvekkilini temsil eder. Aynı şekilde, mobbing mağduru olan çalışanlar adına da hak talep ederler.

8. Tazminat Davaları:

İş kazaları ya da işverenin haksız eylemleri sonucunda çalışanların zarar gördüğü durumlarda, iş avukatları tazminat davaları açabilir veya savunma yapabilir. Bu davalar maddi ve manevi tazminat taleplerini kapsayabilir.

Ankara İş Avukatı İletişim Bilgileri

İş avukatları, iş davalarında müvekkillerinin haklarını savunarak ve hukuki süreçleri yöneterek çok önemli bir rol üstlenirler. Hem çalışanların hem de işverenlerin doğru bir şekilde temsil edilmesi, iş hukukunun gerekliliklerine uygun davranılması ve anlaşmazlıkların çözülmesinde kritik bir görev üstlenirler.

Ankara iş avukatı iletişim bilgileri ve “Avukata Sor” formu için tıklayabilirsiniz.